Kind van de revolutie, de naam van deze expositie…, Dat kind, ben ik.
Wat een eer om vandaag hier te mogen zijn en u te mogen begroeten en toe te spreken. Dank voor uw aanwezigheid.
Ik was 19 jaar oud toen ik naar Nederland kwam. Ik had oorlogen en een revolutie mee mogen maken en daar ben ik iedere dag dankbaar voor. Als je oorloog meemaakt, op zo’n jonge leeftijd, dan leer je je hele leven, intrinsiek en heel bewust, de vrijheid te koesteren, te omarmen en desnoods voor te vechten. Nosrat Mansouri Gilani geeft op zijn website dit ook aan; “vluchteling zijn heeft zijn voordelen”; eens! Alles in het leven heeft ook een positieve kant.
Ik wil het even over mijn vader hebben. Ik heb de liefste vader op deze aarde, een man met een hart van goud die altijd, echt altijd, voor iedereen klaar staat. Hij heeft zwart haar, ik ben blond, om u een idee te geven wat ik met zwart bedoel. Hij heeft een dikke zwarte snor, dikke rommelige zwarte wenkbrauwen en donkere maar lieve ogen. Hij wordt tijdens zijn reizen regelmatig apart genomen. Hij zegt dan zelf, gekscherend, “het komt omdat ik op Sadam Hoessein lijk”. Ik heb, in mijn leven, mijn vader 2 keer echt zien huilen. Childhood memories, schrijf Baharak Dehghan op haar website.
De eerste keer was tijdens de revolutie tegen Sjah. Ik was jong en ik begreep niet alles. We zagen op TV dat massa mensen het huis van Sjah aanvielen. Zijn huis werd geplunderd en waardevolle Iraanse kunststukken die hij bezat werden kapot gemaakt of meegenomen omdat ze louter van hem, van Sjah, waren. Mijn vader zei toen in tranen: dit krijg je als je het belang van kunst en cultuur niet onderwijst en exclusief beschikbaar stelt voor alleen de rijken. Ze hebben het niet door dat ze een stukje van zichzelf, van hun eigen identiteit, van hun eigen geschiedenis, van hun eigen vrijheid kapot aan het maken zijn……In tranen zei hij: “kunststukken die niet te vervangen zijn!” De pijn van mijn vader heb ik jaren later in Nederland, in iedere cel in mijn lijf, kunnen voelen toen ik wederom op TV de beelden van Jihadisten van ISIS zag die in een museum in Nineve bij het Iraakse Mosoel de kunstschatten aan het vernietigen waren. Daarom is educatie en cultuureducatie in het bijzonder zo onontbeerlijk.
De tweede keer dat ik mijn vader heb zien huilen was jaren later in Nederland. Ik had hem toen bijna 5 jaar niet gezien. In Hermitage, in Amsterdam, was een expositie over Iran. Ik dacht mijn vader te verrassen en nam hem mee naar Hermitage. Het duurde heel even voordat mijn vader doorkreeg dat de expositie van Iran was. Hij begon spontaan te huilen. Iedereen keek om en we gingen ook direct weg want hij was echt overstuur. Hij zei toen, wederom in tranen: “dat het hem intens pijn deed dat hij in het buitenland dit mocht meemaken. Dat het Iraans volk dit wellicht nooit te zien zou krijgen, deed hem pijn. Dat onze kunst en cultuur geveild is voor louter geld” en zo ging hij maar door.
Ook dit begreep ik, als een Nederlandse van Iraanse afkomst, later heel goed. Al die bezuinigingen in kunstsector. Het begon, bij mijn weten, met de bibliotheek collectie van het Tropeninstituut- 400.000 boeken, 20.000 tijdschriften- die door de bezuinigingen in de papierversnipperaar gestopt dreigde te worden. Op het nippertje werd de collecte gered door Egypte. De Biblioteca Alexandria was gelukkig bereid om de collectie over te nemen en toegankelijk te houden voor onderzoek. Tja…..Kunst en cultuur, bedrijfsmatig behandelen, waar had ik dat eerder gehoord?!
Bob Vlakehuis troost met dit huis mijn vader en droogt hij zijn tranen….. en van mij en vele vluchtelingen die wellicht in het land van herkomst niet in vrijheid kunstenaar kunnen zijn en/of van kunst en cultuur kunnen en mogen genieten ….Daar ben ik Bob Vlakehuis, persoonlijk en vanuit diepste van mijn hart, zeer erkentelijk voor.
Wat was ik ontroerd toen ik hoorde dat Nosrat en Baharak deze expositie kind van de revolutie hebben genoemd, dank ervoor.
Voor mij zijn jullie, als kunstenaars, DE revolutie.
Revolutie is een plotselinge opstand van het volk of verandering, het komt van het Latijnse woord “revolutio”, wat terugkeer (in de tijd) betekent. Dat is precies wat ik in jullie werk zie, een reis in de tijd, een verbinding tussen het verleden, het heden met een boodschap voor de toekomst.
Revolutie, omdat jullie werk bijdraagt aan een kritische houding die een democratische samenleving kenmerkt.
Revolutie, omdat jullie werk over vrijheid, individuele vrijheid en de grenzen van de individuele vrijheid gaat. Je moet durven onbekende wegen in te slaan en onbekende gedachten toe te laten. Dat is precies wat kunst doet. Kunst geeft afwijkende meningen, ideeën of beelden de ruimte. Het verbeeldt werelden die we wellicht (nog) niet kennen of gedachten die nog niet eerder gedacht waren.
Nosrat en Bahark, ik moest echt een paar keer op adem komen bij het lezen van jullie verhalen en het zien van jullie werk. Dit niet alleen omdat ik het e.e.a. als een Iraanse herkende en me in kon leven. Jullie dwingen de toeschouwer tot een open houding naar de gedachten en gevoelens van een ander, tot een kritische houding naar bekende en vanzelfsprekende maatschappelijke denkkaders en tot toetreden en verbinden met de nieuwe en onbekende werelden. Wat een verrijking, dank ervoor!
Dames en heren, beste Bob, Nosrat, Baharak en het UAF,
Ik weet zeker als mijn vader vandaag hier zou zijn, zou hij wederom en voor de derde keer in mijn leven in tranen uitbarsten. Deze keer tranen van blijheid, vreugde en dankbaarheid want kunst en cultuur is de adem van een democratische en vrije samenleving die in dit huis gekoesterd wordt en nog belangrijker, aan de toekomst wordt ingeblazen en doorgegeven.
Ik dank jullie voor jullie aandacht en met trots open ik de tentoonstelling kind van de revolutie.
Guity Mohebbi
5 juni 2015
Het Bob Vlakehuis www.uaf.nl
Opening Expositie: www.nosrat.nl & www.baharak.nl
