Opvallend veel hoor en lees ik de laatste tijd dat we ons moeten onderscheiden van een ander. Dit doen we ook gretig. We noemen ons deskundige, expert of specialist op een bepaald gebied of onderwerp. Je mag jezelf deskundig noemen als je kennis hebt over een bepaald onderwerp en ervaring hebt opgedaan op een bepaald terrein. Door onze deskundigheid worden we herkend en benaderd voor diverse activiteiten. Dit gebeurt soms zo vaak dat het erop lijkt alsof bepaalde onderwerpen worden door sommige deskundigen gegijzeld. Dergelijke deskundigen zien we ook regelmatig rouleren aan diverse praatprogramma’s op TV, radio en diverse podiums. Ik haast me te zeggen dat er niets mis mee is om je te willen ontwikkelen tot een deskundige. In een internettijdperk waarin toegang tot informatie hemelsbreed is, moet je wel van goeden huize komen om je überhaupt als deskundige te willen en te kunnen profileren. Ergens deskundig in zijn vereist een eigen visie en/of het vermogen om verbinding te leggen van al beschikbare informatie. Wellicht is dit ook de reden waarom er uiteindelijk zo weinig deskundigen overblijven. Het weergeven van al bestaande informatie onderscheid ons van een ander niet en is voor een ander dan ook louter een herhaling van al bekende en beschikbare informatie.
It’s al about me
Wij deskundigen zijn hierdoor solisten geworden. Wij worden ons eigen merk en gaan onszelf ook graag framen. Het gaat niet meer om een goed mens zijn, maar wel een specialist. We worden onze eigen trademark. We geven feiten en cijfers weer. Dit presenteren we vervolgens als de waarheid. Hierdoor ontnemen we anderen de ruimte om te twijfelen, om vragen te stellen en/of om met ons deskundigen het niet eens te zijn. En als blijkt dat die deskundige eigenlijk niet eens een echte deskundige is (geweest), kan een collectieve bestraffing het gevolg zijn. Het gaat ons niet om wijs te zijn of wijzer te worden. Het gaat om hoeveel iemand als een deskundige zegt te weten en niet hoe weinig. Dit laatste gaat niet samen met onze verwachting van een onderscheidend deskundige en zijn/haar trademark.
Verbinding
Wat hebben we aan die deskundigheid als er geen verbinding is met degene die deze deskundigheid nodig heeft of dient te gebruiken? Zonder een verbinding kun je je deskundigheid aan een ander ook niet overbrengen. Je bent genoodzaakt om de wereld van een ander te snappen, te respecteren en vanuit gelijkwaardigheid en daarvandaan een verbinding te maken met je eigen deskundigheid. Dan pas kun je een ander inspireren en raken. We kunnen doen alsof deskundigen iets bijzonders en unieks hebben die een ander het ontbeert. Zonder die verbinding met een ander, vanuit respect lever je met je deskundigheid niets tot weinig op. Dit maakt dan van een deskundige die zich zo graag van een ander wil onderscheiden gewoonweg een ander die niet deskundig is.
Zullen we dan ophouden te doen alsof mensen op straat het en dus jouw deskundigheid niet begrijpen. Heb respect voor diversiteit van interesses en probeer van daaruit verbinding te zoeken, mensen raken, in beweging krijgen en inspireren. Je kunt mensen niet dwingen of verplichten, maar wel uitnodigen om met jou en jouw deskundigheid mee te gaan. Zelfs voor bruggenbouwer is van belang om eerst die brug aan te wijzen en een eerste stap te zetten om het te bouwen. Zullen we eens ophouden met ons te willen of moeten onderscheiden van een ander? Zonder een ander ben je niets, zelfs als je een ware deskundige bent.
Paul Krugman: Simple doesn’t mean stupid. Thinking that it does, does.
Guity Mohebbi
22 november 2014
