Een tijdje geleden kreeg ik completely out of the blue via twitter de vraag: Ben je een moslim? De vraag kwam van iemand die ik niet volgde en vice versa. Het voelde alsof je op straat door een wildvreemde opeens voor een live tv programma geïnterviewd wordt terwijl er een microfoon door je neus geduwd wordt met de vraag of je een moslim bent. Als toelichting op mijn vraag hoezo? Ben jij een moslim? Werd aangegeven: gewoon benieuwd…vooral omdat je uit Iran komt. Mijn antwoord was: Ik praktiseer geen enkele religie. In Iran zijn er naast moslims ook Christenen, joden, hindoes en….Toen kwam er nog een reactie: het valt me echt op dat alle Iraniërs die naar Nederland emigreren het geloof verlaten. Komt het door het sjitisme? Ik schrok van deze plotselinge generaliserende conclusie en deed nog een poging om de vraagsteller te begrijpen: wat versta je onder geloof? En hoezo het geloof verlaten? Ik ken niet alle Iraniërs en kan je conclusie niet onderschrijven. Zoals het soms met sociale media gaat ging deze conversatie in 140 tekens nog even door maar dan met de andere mensen die er ook iets van vonden. Er werd ook het e.e.a. geretweet.
Nuances
Ik bleef wel met een onplezierig gevoel achter. Waarom werd er geen open vraag gesteld? Was dit niet een persoonlijke vraag? Waar ik al dan niet in geloof is toch iets privé? Er werd mij niet eens de vraag gesteld of ik zo’n persoonlijke vraag op prijs stelde en/of die überhaupt gesteld mocht worden. De generalisaties die er achteraan kwamen hebben mij op z’n minst verrast. Hoezo alle Iraniërs? Hoezo, de relatie tussen het geloof verlaten en sjitisme? Hoe kunnen er dergelijke conclusies getrokken worden? Op basis van welk kennis? Is alles zo zwart en wit en simpel te beantwoorden? Is het brengen van nuances een taboe geworden? Werd er werkelijk van me verwacht dat ik een antwoord zou kunnen geven op zo’n vraag, met louter ja of nee? Was dat dan bevredigend geweest? Waarvoor? En dan? Voor het bevestigen van de al getrokken conclusie? Zie je het wel, nog een Iraniër die het geloof heeft verlaten of iets dergelijks.
Identiteit
Mijn hele identiteit werd gereduceerd tot twee aspecten: Iraniër te zijn en dus een moslim. Ik heb inderdaad 19 jaar in Iran gewoond. Ik woon, werk en leef al bijna 30 jaar in Nederland. Kan ik ook een Nederlander zijn van Iranese afkomst? Is dit überhaupt relevant? Kun je ook moslim zijn maar niet praktiserend? Kun je moslim zijn en ook kritisch reflecteren op dit geloof? Kun je gewoon geen moslim zijn al kom je uit Iran? Kun je bepaalde aspecten van deze religie onderschrijven en andere aspecten niet? Als je niet praktiseert wil dat dan zeggen dat je nergens in gelooft? Is het echt zo simpel om al dan niet te zeggen dat je een religie belijdt. Zou ik dan niet andere vragen gekregen hebben zoals het niet dragen van een hoofddoek terwijl ik moslim zou zijn!? En en en…..
Je hoeft niet altijd hetzelfde standpunt in te nemen want niemand kan je beletten wijzer te worden.
Hoe dan ook de conclusie was al door één van de omstanders getrokken: opmerkelijk hoe gevoelig een vraag ligt of iemand moslim is. De vraag is: waarom?
Inderdaad een goede vraag…….Waarom?