Dit waargebeurd verhaal is te mooi om niet te delen!
Al jaren ben ik mentor voor jongeren die op de Nederlandse arbeidsmarkt actief willen zijn. Onlangs begeleide ik een universitair afgestudeerde Divo* die door een recruiter was benaderd. Deze HRM-functionaris heeft mijn mentee vanuit het buitenland, via Linkedin, gepolst voor een mooie en goed betaalde functie in een internationaal bedrijf. Toen mijn mentee mij hierover opbelde, was ik direct achterdochtig en vroeg me af waar het adertje onder het gras lag.
Twee vinkjes, twee gesprekken en binnen twee weken een baan
Mijn mentee heeft zoals afgesproken, na een grondige onderzoek over het bestaan van het bedrijf, nadere informatie opgevraagd en zijn interesse voor de verdere oriëntatie bekend gemaakt. De recruiter heeft hem, op een geduldige en vriendelijke wijze, tijdens de gehele procedure stap voor stap geïnformeerd, begeleid, van relevante informatie voorzien en zijn vragen beantwoordt. Alle relevante informatie over het bedrijf, de functie, arbeidsvoorwaarden, loopbaanbegeleiding etc. waren ook via hun website beschikbaar. Mijn mentee werd door de recruiter voorbereid op de tweetal gesprekken die online plaats zouden gaan vinden, gericht op louter twee aandachtspunten:
- Is de kandidaat nieuwsgierig en leergierig genoeg?
- Is de kandidaat ambitieus en wil binnen het bedrijf doorgroeien?
Mijn mentee heeft gesprekken gehad met in totaal 4 mensen; te weten twee teammanagers uit verschillende divisies, een directeur en een vertegenwoordiger uit het onboarding team. De recruiter heeft na ieder gesprek mijn mentee opgebeld om samen op het gesprek te reflecteren en eventuele vragen te beantwoorden. Binnen twee weken heeft hij een contract aangeboden gekregen die geldend is voor een ieder in die functie. Mijn mentee heeft zijn contract ondertekend en is inmiddels al een aantal maanden enthousiast aan het werk.
Niet alleen binnen halen, maar ook binnen houden
Mijn mentee zou vanaf zijn eerste werkdag naast een mentor uit zijn eigen afdeling ook een buddy uit een andere divisie aangewezen krijgen om hem stap voor stap te begeleiden. Hij zou eerste drie maanden trainingen krijgen over niet alleen zijn functie, maar ook over het functioneren van de gehele organisatie. Na negen maanden zou hij doorgroeien naar een volgende functie in het bedrijf met de daarbij behorende salarisschaal. Een doorgroeimogelijkheid die voor een ieder binnen het bedrijf geldig en mogelijk is.
Een veilige en inclusieve werkomgeving     Â
Mijn mentee vertelde mij dat alles binnen het bedrijf gericht lijkt te zijn op een veilige en inclusieve werkomgeving waarbij een ieder zich thuis zou voelen. Zo heeft hij bijvoorbeeld een interactieve training gehad over de verschillende vormen van discriminatie, pesten en micro agressie die op de werkvloer tot uiting zouden kunnen komen. Dit met als doel om de ernst van lichamelijke en psychische klachten als gevolg ervan te herkennen, erop te reageren en aan de orde te stellen. Er werd benadrukt dat een veilige en inclusieve werkomgeving het uitgangspunt is en dat dergelijke uitingen niet geaccepteerd worden en consequenties zullen hebben. Het managementteam informeert regelmatig het gehele bedrijf over de stand van zaken. Zo wordt transparant de financiële resultaten niet alleen bekend gemaakt, maar ook aangegeven hoe deze als extra beloning of investeringen in het bedrijf kunnen worden besteed.
Problemen op de Nederlandse arbeidsmarkt kunnen we niet oplossen met de denkwijze die het veroorzaakt hebben
Ik ben al ruim dertig jaar op de Nederlandse arbeidsmarkt actief. Tot op de dag van vandaag lees ik in de diverse vacatures mooie woorden over diversiteit en inclusiviteit. Dit terwijl we regelmatig niet alleen geconfronteerd worden met de onveilige en niet inclusieve werkomgevingen, en ook in cijfers kunnen zien dat deze woorden holle frasen zijn. Al ruim dertig jaar ben ik getuige van een vastgeroeste en hardnekkige systeem van ons herkent ons, kiest ons en benoemt ons in volle glorie die niet het bedienen van onze samenleving als uitgangspunt heeft. Een arbeidsmarkt waarbij je bij diverse werving en sollicitatieprocedures je kan afvragen of deze integer, transparant, eerlijk en rechtvaardig verlopen. We weten bijvoorbeeld dat de gelijkwaardige en rechtvaardige beloningen in Nederland veel te wensen overlaten. Mijn mentee hoefde niet eens te onderhandelen. Iedereen krijgt bij dezelfde functie eenzelfde beloning die niet gekoppeld is aan de opleiding, ervaring, sekse, willekeur of dergelijke.
Een arbeidsmarkt met afstand tot mensen
Een arbeidsmarkt met afstand tot mensen die niet in staat is gebleken om te leren, te reflecteren en zich te vernieuwen. Een pitch te filmen, speeddaten of een zogenaamde inclusiviteit-test bij de werving afleggen zijn niet vernieuwend als de eenzijdige en eendimensionale denkwijze daarachter ongewijzigd blijft.  De standaardvragen zijn nog altijd gericht op die ene vacature, dat ene probleem die snel opgelost moet worden en dat ene zogenaamde klik-moment. Dit heeft als gevolg dat voor iedere vacature wederom het hele circus opgetuigd wordt om dat ene persoon te werven die bij ons gaat passen. Wat een verspilling van middelen. Bij mijn mentee hebben ze gekeken of hij duurzaam binnen het bedrijf ingezet kan worden en niet voor die ene vacature en die ene functie. Mijn mentee kan doorgroeien binnen het bedrijf zonder zich te hoeven bewijzen, in te vechten, bang te zijn om het hoofd boven het maaiveld uit te steken of niet gegund krijgen om een promotie te maken.
Alle sollicitatievragen in Nederland zijn nog altijd gericht op het ontdekken van wat er bij de kandidaten ontbreekt. De vragen als wat breng je in onze organisatie? Wat heb jij ons te bieden wat een ander niet heeft? Waarom zouden wij jou moeten aannemen? We zoeken iemand die bij ons past of dergelijke eenzijdige vragen zijn niet inclusief. Een sollicitatieproces is een wederkerig en gelijkwaardig proces tussen de werkgever en de werknemer! Het gehele Nederlandse arbeidsmarkt systeem heeft louter de werkgever als uitgangspunt.
Het is te vroeg om te concluderen dat mijn mentee een fatsoenlijke werkgever heeft getroffen. Wat ik, na ruim dertig jaar, wel kan concluderen is dat de Nederlandse arbeidsmarkt stil staat. Wat een verspilling van onze middelen en humankapitaal in tijden van personeelstekort en vergrijzing dichtbij en verweg. Wat gun ik ons en onze toekomst fatsoenlijke en inclusieve werkgevers.
Divo’s: Nederlandse jongeren van diverse afkomsten
